Zdrowe miejsce pracy: Jak motywować pracowników do przestrzegania bhp i dlaczego warto to robić?

Jednym z najbardziej jaskrawych efektów naruszenia zasad bezpieczeństwa i higieny pracy na terenie zakładu pracy jest wypadek przy pracy. Z dostępnych danych w sposób jednoznaczny wynika, że czynniki ludzkie np. nieprawidłowe zachowania się pracowników, są najczęstszym źródłem wystąpienia na terenie zakładu pracy zdarzeń niepożądanych. Na liście przyczyn wypadku wyprzedzają choćby usterki natury technicznej.

Odpowiednie przeszkolenie pracowników w zakresie BHP jest obowiązkiem pracodawcy. Jednak, aby w najszerszym możliwym zakresie uniknąć albo choć ograniczyć popełniane błędy, ważne jest, nie tylko zadbanie o wypełnienie ustawowego minimum, w zakresie wiedzy pracowników dotyczącej ogólnych norm. Istotne jest również stałe zwiększanie świadomości pracowników w kwestiach bezpieczeństwa i higieny pracy na terenie zakładu pracy i unaocznianie roli, jaką oni sami mogą odgrywać, w procesie eliminacji powtarzających się uchybień.

Nie ulega wątpliwości, że skuteczną metodą zmuszania pracownika do dbałości o BHP jest widmo zastosowania wobec niego kar porządkowych – upomnienia czy nagany a w skrajnych wypadkach nawet zakończenie współpracy, także w trybie dyscyplinarnym. Karanie za nieprawidłowe zachowania pracownika bywa koniecznością, czy jednak motywowanie w sposób pozytywne nie będzie bardziej skuteczne?

Przykładami dobrych praktyk pozytywnego motywowania do przestrzegania BHP są:

Premie za osiągnięcie przez zespół pracowników określonej liczby dni bez wypadku przy pracy – taki benefit sprzyja także grupowej dbałości o osiągnięcie wyznaczonego celu. Oznacza to, że pracownicy mogą zwracać większą uwagę na standard pracy kolegów, bowiem zaniedbania jednej osoby skutkujące wypadkiem, mogą pozbawić prawa do premii ogół;

Indywidualna nagroda za wzorowe stosowanie się do zasad BHP – jest to nie tylko gratyfikacja i zachęta do dalszej dbałości o BHP dla beneficjenta, ale także sygnał dla innych zatrudnionych, że uważność na normy BHP jest po prostu opłacalna;

Nagroda za zgłaszanie przełożonym źródeł potencjalnego zagrożenia w zakresie BHP – przy czym nie chodzi tutaj o promowanie donosicielstwa na kolegów, ale o wykorzystanie faktu, że pracownicy jak nikt inny znają swoje miejsce pracy i w toku wykonywania codziennych obowiązków, mogą szybko zauważyć co działa w sposób wadliwy. Przyznanie gratyfikacji pieniężnej za takie zgłoszenie, będzie dodatkowo skłaniać pracownika do czujności i informowania pracodawcy, w przypadku rozpoznania nieprawidłowości.

Nagradzanie dbałości za przestrzeganie ustalonych zasad, czy włączenie załogi w system identyfikacji zachowań lub zaniechań, które w konsekwencji mogą prowadzić do naruszenia BHP, może przynieść wyłącznie pozytywne rezultaty. Konsekwencją takich działań będzie, nie tylko zwiększenie poziomu bezpieczeństwa w zakładzie pracy, ale także wzrost zaangażowania pracowników, poprzez wzmocnienie ich przekonania, że pełnią ważną rolę w organizacji, że są traktowani przez pracodawcę jak partnerzy, których opinie i spostrzeżenia są ważne, mają znaczenie.