Miesiąc: wrzesień 2024

Pytanie #142: W związku ze zmniejszeniem stanu zatrudnienia poniżej 50 pracowników w przeliczeniu na pełne etaty spółka Trans, w której nie działa żadna zakładowa organizacja związkowa, podjęła decyzję o rezygnacji z tworzenia funduszu i niewypłacaniu świadczenia urlopowego. Czy pieniądze pozostałe na koncie funduszu mogą zostać przeznaczone na dofinansowanie wczasów pracowników? 

Odpowiedź: Tak. Niewykorzystane w danym roku kalendarzowym środki przechodzą na rok następny i mogą być wykorzystane wyłącznie na działalność socjalną. Rezygnacja z funduszu nie wyłącza tej zasady. Regulamin funduszu obowiązuje tak długo, jak długo pozostają środki zlikwidowanego funduszu. W związku z faktem, iż przez działalność socjalną należy rozumieć m.in. usługi świadczone przez pracodawców na rzecz różnych form wypoczynku pracowników (zob. komentarz do art. 2 pkt 1 ustawy), pieniądze takie mogą zostać przeznaczone na dofinansowanie wczasów i kolonii pracowników i członków ich rodzin. Oczywiście ten rodzaj świadczenia powinien być wymieniony w regulaminie funduszu.

Wejście projektowanych przepisów w życie już od 1 stycznia 2025 r. to zły pomysł, ponieważ nawet gdyby prace nad nową ustawą zostały ukończone w rekordowym tempie, to i tak firmom zostałoby zbyt mało czasu na przygotowanie się do zmian. Chodzi przede wszystkim o modyfikację polegającą na wykluczeniu możliwości uzyskania np. zezwolenia na pracę w celu zatrudnienia cudzoziemca na podstawie umowy cywilnoprawnej. Jest to jedno z najbardziej kontrowersyjnych rozwiązań projektowanej ustawy. – r. pr. Tomasz Rogala komentuje dla Dziennika Gazety Prawnej.

Artykuł tutaj.

W ramach cyklu publikacji Pracownik w wojsku przedstawiamy Państwu wpisy dotyczące uprawnień i obowiązków pracodawców dotyczących pracowników-żołnierzy. Pracodawcy często zastanawiają się czy pracownikom na czas pełnienia służby przysługuje urlop i czy z tego tytułu przysługuje pracodawcy jakakolwiek rekompensata?

#6: Czy pracownikowi powołanemu do pełnienia służby wojskowej przysługuje zwolnienie od pracy?

Odpowiedź: Tak. Na wniosek pracownika powołanego do czynnej służby wojskowej (tj. służby zasadniczej i terytorialnej, z wyłączeniem zawodowej służby wojskowej), oraz pełniącego służbę w rezerwie pracodawca jest zobowiązany udzielić zwolnienia od pracy bez zachowania prawa do wynagrodzenia na 2 dni (z wyłączeniem powołania w trybie natychmiastowego stawiennictwa).

Na wniosek pracownika, który pełnił terytorialną służbę wojskową rotacyjnie, jednorazowo i nieprzerwanie przez okres co najmniej 30 dni, pracodawca jest zobowiązany udzielić mu zwolnienia od pracy po odbyciu tej służby na 1 dzień, bez zachowania prawa do wynagrodzenia.

W powyższych przypadkach, pracodawca może – na własny koszt – wypłacić pracownikowi wynagrodzenie za czas zwolnienia od pracy.

Pytanie #141: Pracownik spółki Abba złożył oświadczenie o swojej sytuacji zgodnie z procedurą przyjętą u pracodawcy i na tej podstawie otrzymał środki z funduszu. Oświadczenie okazało się fałszywe. Czy na tej podstawie można domagać się od pracownika zwrotu otrzymanych przez niego środków? Jakie dalsze konsekwencje spółka X może wyciągnąć w stosunku do tego pracownika?

Odpowiedź: Spółka może żądać zwrotu świadczenia, jeżeli przewidziane to zostało w regulaminie funduszu. Należy pamiętać, że finansowe skutki nieprawidłowej wypłaty świadczeń z funduszu ponosi pracodawca. Pracodawca powinien więc mieć możliwość wprowadzenia regulacji, które działać będą na pracowników odstraszająco i zniechęcą ich do składania nieprawdziwych oświadczeń.

Regulamin może przewidywać również inne sankcje wobec pracownika, na przykład pozbawienie go prawa do dalszych świadczeń z funduszu w danym roku kalendarzowym.

Pojawiające się stanowiska organów, np. niektórych inspektoratów PIP, według których zwrotu świadczenia od pracownika składającego nieprawdziwe oświadczenie o swojej sytuacji życiowej można domagać się jedynie w części, w której mu ono nie przysługiwało, uważam za błędne. Podobnie organy kwestionują również czasem dopuszczalność pozbawiania pracownika prawa do świadczeń za dany rok.

Kwestią dyskusyjną pozostaje, czy w związku z podaniem nieprawdziwych danych dotyczących sytuacji materialnej na pracownika można nakładać kary porządkowe oraz czy może stanowić to podstawę do wypowiedzenia pracownikowi umowy o pracę. W przypadku kar porządkowych jest to raczej wątpliwe, bowiem kary upomnienia i nagany mogą być wymierzane tylko za nieprzestrzeganie przez pracownika ustalonej organizacji i porządku w procesie pracy, przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy, przepisów przeciwpożarowych, a także przyjętego sposobu potwierdzania przybycia i obecności w pracy oraz usprawiedliwiania nieobecności w pracy, natomiast kary pieniężne – za nieprzestrzeganie przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy lub przepisów przeciwpożarowych, opuszczenie pracy bez usprawiedliwienia, stawienie się do pracy w stanie nietrzeźwości lub spożywanie alkoholu w czasie pracy. Jest to katalog zamknięty.

Natomiast w naszej ocenie dopuszczalne jest wypowiedzenie pracownikowi umowy o pracę szczególnie w  sytuacji, gdy pracownik świadomie złożył nieprawdziwe oświadczenie.

W ramach cyklu publikacji Pracownik w wojsku przedstawiamy Państwu wpisy dotyczące uprawnień i obowiązków pracodawców dotyczących pracowników-żołnierzy. Pracodawcy często zastanawiają się czy pracownikom na czas pełnienia służby przysługuje urlop i czy z tego tytułu przysługuje pracodawcy jakakolwiek rekompensata?

#5: Czy pracownikowi powołanemu do pełnienia służby wojskowej w trybie natychmiastowego stawiennictwa przysługuje wynagrodzenie? 

Odpowiedź: Odpowiedź: Nie. Pracodawca nie ma obowiązku wypłacania żołnierzowi wynagrodzenia za dni, w których pełnił on służbę w trybie natychmiastowego stawiennictwa.
Na ten czas pracodawca udziela pracownikowi urlopu bezpłatnego.

Wezwanie w trybie natychmiastowego stawiennictwa może nastąpić np. w celu udziału jednostek wojskowych w zwalczaniu klęsk żywiołowych i likwidacji ich skutków czy sprawdzenia gotowości mobilizacyjnej i bojowej jednostek wojskowych.

System zachęt może przewidywać dla sygnalisty nawet nagrodę pieniężną albo dodatkowy dzień wolny od pracy. Ma to wzmocnić motywację pracowników, aby w ten sposób informowali o łamaniu prawa. Warto jednak zastanowić się nad dobraniem takiej zachęty, która nie będzie budzić wątpliwości etycznych. – r. pr. Karolina Kanclerz oraz apl. adw. Bartłomiej Wodyński komentują dla Dziennika Gazety Prawnej.

Artykuł: tutaj.