#ALERT: Możliwość podróżowania dostępna nie dla wszystkich uciekających przed wojną w Ukrainie

Uchodźcy z Ukrainy będą już mieli możliwość podróżowania np. między Polską i Ukrainą czy w ramach strefy Schengen. W niektórych wypadkach cudzoziemcy mogą wykorzystać już wcześniej uzyskane dokumenty i nie muszą ponownie odwiedzać urzędu.

Polska notyfikowała Komisji Europejskiej dwa rodzaje dokumentów, które są w związku z tym traktowane przez pozostałe państwa członkowskie UE jako dokumenty umożliwiające podróżowanie ich posiadaczom.

Polskie dokumenty pobytowe które umożliwią podróżowanie to:

• dokument elektroniczny (zwany „Diia.pl”) dostępny w aplikacji mobilnej „mObywatel”, dla osób objętych tzw. specustawą ukraińską;
• zaświadczenie o korzystaniu z ochrony czasowej na mocy prawa Unii Europejskiej (wydawane w wersji papierowej przez Urząd do Spraw Cudzoziemców w Warszawie).

Powyższe dokumenty mogą być wykorzystywane do przekraczania granic zewnętrznych Unii Europejskiej i wewnętrznych granic strefy Schengen.

Maksymalny okres pobytu na terenie państw strefy Schengen (innych niż Polska) na podstawie tych dokumentów wynosi do 90 dni (licząc w okresie ostatnich 180 dni). Pobyt w Polsce nie wlicza się do tego okresu. Jest to taki sam okres pobytu w innych krajach Schengen, jaki przysługuje cudzoziemcom którzy posiadają standardowe polskie karty pobytu.

O tym, czym jest dokument elektroniczny i jak go uzyskać informowaliśmy we wcześniejszym wpisie tutaj.

Dokument elektroniczny jest jednak dostępny wyłącznie dla osób pełnoletnich. Oznacza to, że dzieci poniżej 18 roku życia nie są w stanie podróżować na jego podstawie. Liczymy że rząd wypracuje rozwiązanie tej kwestii w najbliższym czasie.

Powyższy problem nie występuje w przypadku zaświadczenia o korzystaniu z ochrony czasowej. Jest ono wydawane cudzoziemcom bez względu na wiek. Uzyskanie tego zaświadczenia jest jednak ograniczone głównie do obywateli państw innych niż Ukraina, którzy wcześniej zamieszkiwali na jej terytorium na podstawie np. zezwolenia na pobyt stały.

Polska Straż Graniczna podkreśla, że cudzoziemcy powinni posiadać również ważny paszport podczas podróżowania. Może to być kolejnym problemem dla Ukraińców. Wielu z nich wyjeżdżało do Polski w pośpiechu np. mając przeterminowany paszport.

Przepisy unijne wymagają także by paszport podróżnego był wydany nie wcześniej niż 10 lat wcześniej. Wielu obywateli Ukrainy nie miało możliwości uzyskania nowego dokumentu. Zamiast tego skorzystało z możliwości przedłużenia ważności ich paszportu przez konsulat. Ich paszporty mogą zatem być ważne, ale mieć więcej niż 10 lat.

Nie wiadomo jak inne państwa Schengen będą egzekwować wymóg wieku paszportu. W przeszłości Komisja Europejska wydawała wytyczne dla państw członkowskich, by ograniczyć formalizm w traktowaniu uchodźców z Ukrainy. Mamy nadzieję że podobne wytyczne zostaną wydane także w sprawie osób, które chciałby podróżować na podstawie paszportu starszego niż 10 lat.