Miesiąc: luty 2025

Powrót kobiet do pracy po długotrwałej nieobecności związanej z macierzyństwem budzi wiele emocji i to zarówno wśród pracowników, jak i pracodawców. Jednak prawa pracownicze i ochrona przed zwolnieniem mają swoje granice, a przepisy przewidują wyjątki, które umożliwiają zakończenie współpracy również po powrocie z urlopu macierzyńskiego, czy nawet w jego trakcie. – r. pr. Karolina Kanclerz oraz r. pr. Kinga Polewka-Włoch komentują dla Rzeczpospolitej.

Artykuł: tutaj.

Od 2 lutego br. Rozporządzenie AI zaczyna obowiązywać co do regulacji dotyczących praktyk zakazanych oraz kompetencji w zakresie AI.

Zakazane praktyki

Obowiązujące przepisy wskazują i opisują przede wszystkim, jakich systemów AI nie można używać. Do zabronionych należą systemy:

• stosujące techniki podprogowe, manipulacyjne lub wprowadzające w błąd,
• wykorzystujące słabości osoby fizycznej lub określonej grupy osób ze względu na ich wiek, niepełnosprawność lub szczególną sytuację społeczną lub ekonomiczną,
• mające na celu wyciąganie wniosków na temat emocji osób np. w miejscu pracy,
• wykorzystujące systemy kategoryzacji biometrycznej np. w celu wywnioskowania informacji na temat ich poglądów politycznych, przynależności do związków zawodowych, przekonań religijnych lub światopoglądowych, seksualności lub orientacji seksualnej poszczególnych osób.

Za naruszenie zakazu stosowania niektórych praktyk w zakresie AI grożą surowe sankcje – kara administracyjna w wysokości do 35 mln Euro lub – jeżeli sprawcą naruszenia jest przedsiębiorstwo – w wysokości do 7% jego całkowitego rocznego światowego obrotu (w zależności od tego, która z tych kwot jest wyższa).

Kompetencje w zakresie AI („AI Literacy”)

Dostawcy i podmioty stosujące systemy AI (w tym pracodawcy) już teraz zobowiązani są podejmować środki z zakresu HR. Wymagane jest zapewnienie możliwie jak największego poziomu kompetencji w zakresie AI wśród członków personelu, który kwestiami AI w danym podmiocie się zajmuje. Uwzględnić należy tu:

• posiadaną przez personel wiedzę techniczną,
• doświadczenie,
• wykształcenie i wyszkolenie oraz
• kontekst, w którym systemy AI mają być wykorzystywane,
• osoby, wobec których systemy AI mają być wykorzystywane.

Co te zmiany oznaczają dla pracodawców?

Pracodawcy, którzy stosują systemy AI, powinni już teraz przeszkolić pracowników w zakresie korzystania z systemów tak, aby posiadali jak największą wiedzę i umiejętności w tym zakresie. Ci z nich, którzy planują je wdrożyć (co wydaje się nieuniknione raczej prędzej niż później) powinni mieć na uwadze nowe wymogi przy projektowaniu i wyborze narzędzi. Rekomendowane jest również wypracowanie przejrzystych polityk korzystania z AI tak, aby mieć pewność, że systemy AI nie są wykorzystywane w ramach zakazanych praktyk.

Pobierz PDF: tutaj.

Zapraszamy do lektury najnowszej publikacji Czas pracy 2025, wydanej wspólnie z Dziennikiem Gazetą Prawną.

W publikacji znajdą Państwo m.in. następujące zagadnienia:

• Zmiany w czasie pracy.
• Normy i wymiar czasu pracy.
• Okresy odpoczynku.
• Systemy i rozkłady czasu pracy.
• Rozliczanie pracy w godzinach nadliczbowych.
• Rozliczanie czasu pracy w różnych systemach rozliczeniowych.
• Praca w porze nocnej, w niedziele i święta.
• Czas pracy przy pracy zdalnej.
• Wymiary czasu pracy w 2025 r. – tabele.

Publikacja dostępna na stronie Dziennika Gazety Prawnej.

W miniony weekend tj. 3 lutego br. w życie weszła ustawa, która ustanowiła Wigilię dniem wolnym od pracy. Jednocześnie ustawa zniosła zakaz handlu w trzy niedziele bezpośrednio poprzedzające Wigilię.

Prezydent zdecydował jednocześnie o skierowaniu nowelizacji do Trybunału Konstytucyjnego w trybie kontroli następczej. Zastrzeżenia prezydenta dotyczą wprowadzenia trzeciej, dodatkowej niedzieli pracującej w grudniu dla pracowników handlu.

O czym powinni pamiętać pracodawcy?

• Każde święto występujące w okresie rozliczeniowym i przypadające w innym dniu niż niedziela obniża wymiar czasu pracy o 8 godzin.
• W przypadku pracowników pełnoetatowych zatrudnionych w podstawowym czasie pracy, spowoduje to obniżenie liczby dni pracujących w danym okresie rozliczeniowym o jeden.
• W przypadku pracowników zatrudnionych w równoważnym czasie pracy, święto takie może spowodować tylko obniżenie wymiaru o 8 godzin do końca okresu rozliczeniowego. Pracownicy tacy mogą np. w któryś dzień wyjść wcześniej z pracy lub rozpocząć ją później;
• Kto, wbrew zakazowi handlu oraz wykonywania czynności związanych z handlem w niedziele lub święta, powierza wykonywanie pracy w handlu lub wykonywanie czynności związanych z handlem pracownikowi lub zatrudnionemu, podlega karze grzywny w wysokości od 1000 do 100 000 zł.