Zdrowe Miejsce Pracy: Co z tymi maseczkami?

Codzienne wysokie liczby zachorowań na COVID-19 skłaniają coraz częściej do pytań o obowiązek zasłaniania nosa i ust w miejscu pracy. Obowiązek taki istnieje w zakładach pracy, jeżeli w pomieszczeniu przebywa więcej niż 1 osoba, chyba, że pracodawca postanowi inaczej. W jakiej formie powinno jednak nastąpić takie zwolnienie? Inne zasady mają zastosowanie np. w obiektach usługowych czy placówkach handlowych, gdzie pracodawca nie ma możliwości zwolnienia pracowników z obowiązku noszenia maseczek. Czy jednak pracownicy mogą prosić klientów o ich zakładanie?

Zwolnienie z obowiązku noszenia maseczek

Pracodawca może zwolnić pracowników z obowiązków noszenia maseczek w zasadzie dowolnie (w formie pisemnej, ustnie lub też komunikując to mailowo) i bez zachowanie jakichkolwiek terminów. Podobnie może on również zmienić swoją decyzję w tym zakresie – ważne, aby informacja ta dotarła do pracowników. Ze względów dowodowych, na wypadek ew. sporu sądowego (np. w sytuacji gdy pracownik po zmianie decyzji przez pracodawcę będzie rażąco uchylał się od noszenia maseczki) warto takiego ogłoszenia dokonać na piśmie lub w obecności świadków.

Kontrowersyjną kwestią jest to, czy pracodawca może np. nakazać noszenie maseczek tylko osobom niezaszczepionym i tym samym weryfikować fakt zaszczepienia. W naszej ocenie tak. Pracodawca może gromadzić dane o szczepieniach członków swojej załogi (nawet przyjmując, że ta informacja stanowi dane szczególnej kategorii) ze względu na obowiązki BHP i  ważny interes publiczny.

Warto pamiętać, że niezależenie od powyższego, nakazu noszenia maseczek nie stosuje się wobec osoby, która nie może zakrywać ust lub nosa z powodu:

1. całościowych zaburzeń rozwoju, zaburzeń psychicznych, niepełnosprawności intelektualnej w stopniu umiarkowanym, znacznym albo głębokim,
2. trudności w samodzielnym zakryciu lub odkryciu ust lub nosa,
3. zaawansowanych schorzeń neurologicznych, układu oddechowego lub krążenia, przebiegających z niewydolnością oddechową lub krążenia.

Pracodawca może poprosić pracownika o przedstawienie zaświadczenia lekarskiego dokumentującego schorzenia pracownika zwalniającego z obowiązku noszenia maseczki.

Brak maseczek u klientów

Pracodawca może też wydać polecenie pracownikowi, by prosił klientów o założenie maseczki. Niewątpliwie takie polecenie ma na celu dbanie o bezpieczeństwo w zakładzie pracy, tak pracowników, jak i innych kupujących. Pracownicy mają obowiązek je wykonać– są oni zobowiązani do współdziałania z pracodawcą w dbaniu o stan bezpieczeństwa i higieny pracy. Niewykonanie polecenia pracodawcy uprawnia do nałożenia kary porządkowej, a w skrajnych przypadkach nawet do rozwiązania umowy o pracę.