Zdrowe miejsce pracy: BHP w pracy zdalnej w świetle nowelizacji Kodeksu pracy

Wszystko wskazuje na to, że praca zdalna na dobre zagości w naszej rzeczywistości. Pomimo tego, że sytuacja pandemiczna wydaje się już stabilizować, to taki model pracy został doceniony zarówno przez pracodawców, jak i pracowników. 2 – letnia już praktyka stosowania pracy zdalnej w oparciu o przepisy specustawy covidowej pokazała, które zagadnienia wymagają doprecyzowania i szczegółowej regulacji.

Na początku lutego informowaliśmy Państwa, jak rozwiązać kwestię BHP w pracy zdalnej w obliczu braku uregulowania tej kwestii przez ustawodawcę. 14 lutego ukazał się natomiast projekt zmian do Kodeksu pracy, który obejmuje pracę zdalną. Ma ona docelowo zastąpić w kodeksie telepracę. Oprócz m.in. zasad polecania pracy zdalnej, czy uregulowania kosztów jej wykonywania w projekcie pojawiły się regulacje dotyczące bezpieczeństwa i higieny pracy w miejscu wykonywania pracy zdalnej.

W projekcie zaproponowano następujące rozwiązania dot. BHP:

• praca zdalna – wykonywana na polecenie pracodawcy (obecnie jest to jedyny tryb wykonywania takiej pracy, projekt przewiduje także inne tryby) – będzie uzależniona od złożenia przez pracownika oświadczenia, że posiada warunki lokalowe i techniczne do wykonywania pracy zdalnej;
• jedną z przesłanek dopuszczalności polecenia wykonywania pracy zdalnej będzie czasowa niemożliwość zapewnienia przez pracodawcę bezpiecznych i higienicznych warunków w zakładzie pracy z powodu siły wyższej;
• ocena ryzyka zawodowego pracownika wykonującego pracę zdalną będzie musiała uwzględniać w szczególności wpływ tej pracy na wzrok, układ mięśniowo-szkieletowy oraz uwarunkowania psychospołeczne tej pracy;
• w oparciu o wyniki oceny tego ryzyka pracodawca opracuje informację, która będzie musiała zawierać:
  • zasady i sposoby właściwej organizacji stanowiska pracy zdalnej, z uwzględnieniem wymagań ergonomii;
  • zasady bezpiecznego i higienicznego wykonywania pracy zdalnej;
  • zasady postępowania w sytuacjach awaryjnych stwarzających zagrożenia dla życia lub zdrowia ludzkiego;
• pracodawca będzie mógł sporządzić uniwersalną ocenę ryzyka zawodowego dla poszczególnych grup stanowisk świadczonych w formie pracy zdalnej;
• przed dopuszczeniem do wykonywania pracy zdalnej pracownik potwierdzi zapoznanie się z przygotowaną przez pracodawcę oceną ryzyka zawodowego oraz informacją zawierającą zasady bezpiecznego i higienicznego wykonywania pracy zdalnej oraz zobowiąże się do ich przestrzegania;
• dopuszczenie pracownika do wykonywania pracy zdalnej będzie uzależnione od złożenia przez niego oświadczenia zawierającego potwierdzenie, że stanowisko pracy zdalnej w miejscu wskazanym przez pracownika i uzgodnionym z pracodawcą zapewnia bezpieczne i higieniczne warunki pracy;
• pracownik będzie zobowiązany organizować stanowisko pracy zdalnej z uwzględnieniem wymagań ergonomii;
• porozumienie lub regulamin będzie musiał zawierać regulacje dotyczące zasad kontroli w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy;
• na zasadach określonych w porozumieniu lub regulaminie pracodawca będzie miał prawo, w miejscu wykonywania pracy zdalnej i w godzinach pracy pracownika, przeprowadzić kontrolę wykonywania tej pracy, w tym w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy (w porozumieniu z pracownikiem);
• jeśli pracodawca w trakcie kontroli stwierdzi uchybienia w przestrzeganiu przepisów i zasad w zakresie bhp określonych w informacji, zobowiąże pracownika do usunięcia stwierdzonych uchybień we wskazanym terminie albo cofnie zgodę na wykonywanie pracy zdalnej;
• w przypadku uzgodnienia wykonywania pracy zdalnej przy zawarciu umowy o pracę szkolenie wstępne w dziedzinie bhp osób przyjmowanych do pracy na stanowisko administracyjno-biurowe będzie mogło być w całości przeprowadzone zdalnie;
• praca zdalna nie będzie mogła obejmować prac szczególnie niebezpiecznych;
• w razie przypadku przy pracy zdalnej odpowiednie zastosowanie znajdą przepisy dot. wypadku przy pracy;
• oględziny miejsca wypadku zostaną dokonane po zgłoszeniu wypadku przy pracy zdalnej w terminie uzgodnionym przez pracownika albo jego domownika (w przypadku gdy pracownik ze względu na stan zdrowia nie będzie w stanie uzgodnić tego terminu) i członków zespołu powypadkowego;
• zespół powypadkowy będzie mógł odstąpić od dokonywania oględzin miejsca wypadku przy pracy zdalnej, jeżeli uzna, że okoliczności i przyczyny wypadku nie budzą jego wątpliwości.

Obecnie nie jest jeszcze przesądzone, w jakim ostatecznie brzmieniu i czy w ogóle przepisy te wejdą w życie. Co ważne jednak – ustawodawca dostrzegł problem i podjął próbę jego rozwiązania.

Jako, że pracodawca ponosi odpowiedzialność za bezpieczne i higieniczne warunki pracy, warto już teraz podjąć działania w zakresie uregulowania tej kwestii w zakładzie pracy. Jak można to robić pisaliśmy w artykule: Zdrowe miejsce pracy: BHP w pracy zdalnej. Do czasu wejścia w życie projektowanych przepisów, można traktować je jako wytyczne i wskazówki. Chętnie pomożemy Państwu we wdrożeniu potrzebnych procedur.