HR Sygnał: Implementacja Dyrektywy w pozostałych państwach członkowskich

To, że w Polsce implementacja Dyrektywy nie dokona się w terminie jest już prawie pewne. Niestety spełnia się prognozowany przez nas scenariusz, o którym mówiliśmy już od początku whistleblowingowego szumu. Aby móc przedstawić Państwu pełny obraz zjawiska, postanowiliśmy sprawdzić, jak sytuacja ta wygląda w pozostałych krajach UE, które również związane są wspólnym terminem 17 grudnia.

Wnioski niestety nie są optymistyczne. Wygląda na to, że jedynymi krajami, którym uda się zrealizować unijny obowiązek w terminie są Dania oraz Szwecja. Dania uchwaliła stosowną ustawę już w czerwcu br., a Szwecja, niewiele później – w sierpniu. Tamtejsi pracodawcy mają czas na wdrożenie właściwych mechanizmów do 17 grudnia.

Z pozostałych 25 krajów aż 20 (w tym Polska) jest w fazie aktywnej ścieżki legislacyjnej, co znaczy, że władze zdążyły już przygotować propozycje ustawy, jednak nie została ona jeszcze zaakceptowana, a cały proces sfinalizowany. Co ciekawe, przykładowo w Czechach, pierwszy projekt ustawy ukazał się już w lutym, a mimo to w dalszym ciągu ustawa w ostatecznym kształcie nie została uchwalona i najpewniej w terminie uchwalona już nie zostanie. Jeszcze bardziej rozciągnięty czasowo proces legislacyjny był w Niderlandach, gdzie konsultacje rozpoczęły się już w lecie 2020 r. a sam proces legislacyjny trwa nadal.

Te przykłady z jednej strony pokazują, że rozpoczęcie prac z odpowiednim wyprzedzeniem nie zawsze gwarantuje ich ukończenie w terminie. Z drugiej natomiast – jak  wiele czasu inne kraje członkowskie poświęcają na skonsultowanie legislacyjnych propozycji i pomysłów z opinią publiczną oraz środowiskiem ekspertów i praktyków, którzy komentowane przepisy będą stosować na co dzień.

Co ciekawe, aż 5 krajowych rządów do dziś nie ma nawet projektu ustawy, nad którym prowadzone byłyby dalsze prace, albo co prawda wstępny draft przygotowały, jednak został on odrzucony. Chodzi konkretnie o Austrię, Niemcy, Węgry, Włochy i Luksemburg. To tam zatem ryzyko ewentualnych roszczeń obywateli opartych bezpośrednio na Dyrektywie, a kierowanych przeciwko państwom, jest największe.

W PCS Paruch Chruściel Schiffter Stępień | Littler Global każdego dnia monitorujemy sytuację ochrony sygnalistów, czekając na postępy w pracach legislacyjnych. Ponieważ działamy lokalnie myśląc globalnie, nie ograniczamy się tylko i wyłącznie do terytorium RP.  Pracodawcy globalni, operujący w kilku jurysdykcjach, zmuszeni są radzić sobie z różnicami w przepisach dotyczących sygnalistów obowiązujących w poszczególnych krajach członkowskich.

Niezależnie od stanu pracy nad polską ustawą rekomendujemy rozpoczęcie procesu wdrożeniowego do polskich spółek już dziś, zwłaszcza, gdy praktyki lokalne należy dostosować do funkcjonalności centralnych.  Naszym zdaniem tylko niezwłoczne podjęcie działań może pozwolić na prawidłowe uregulowanie kwestii ochrony sygnalistów w organizacji. Zarządzanie tym procesem jeszcze przed formalnym wymogiem ustawowym pozwala na nieco większą swobodę i daje czas na przygotowanie. O tym, jak go wykorzystać z chęcią porozmawiamy z Państwem indywidualnie. Zapraszamy do kontaktu!