HR Legal Update: Pracodawca zakaże kierowcy równoległego zatrudnienia
01.08.2023
28 lipca Sejm przyjął poprawki Senatu do uchwalonej 7 lipca ustawy o delegowaniu kierowców w transporcie drogowym.
Większość rozwiązań dotyczy zagranicznych przewoźników, wykonujących na terytorium Polski przewóz drogowy oraz do ich kierowców. Ustawa zmienia jednak również niektóre przepisy dotyczące polskich przewoźników, w tym ustawę o czasie pracy kierowców. Jednym z wprowadzonych rozwiązań jest możliwość zakazania kierowcy kolejnego zatrudnienia, czy to na podstawie umowy o pracę czy cywilnoprawnej. Chodzi tutaj o każdą aktywność zawodową, a nie tylko związaną z kierowaniem pojazdami. Musi to być jednak uzasadnione względami bezpieczeństwa w transporcie drogowym lub koniecznością przestrzegania przepisów socjalnych.
Cel tej zmiany, jakim jest zwiększenie bezpieczeństwa na drogach, jest słuszny. Obecnie przepisy w kodeksie pracy bardzo mocno ograniczają możliwość zakazania pracownikom podjęcia dodatkowego zatrudnienia. Po pierwsze zakres zakazu ogranicza się zasadniczo do działalności konkurencyjnej. Po drugie wymaga zgody kierowcy na taką umowę. Po zmianach pracodawcy będą mieli większe pole manewru. Będą mogli jednostronnie zakazać kierowcy jednoczesnego pozostawania w innym zatrudnieniu. Charakter pracy nie będzie miał znaczenia.
Decyduje bezpieczeństwo
Nowe przepisy wprowadzają jeden warunek. Wprowadzenie zakazu musi być uzasadnione względami bezpieczeństwa w transporcie drogowym lub koniecznością przestrzegania przepisów socjalnych w transporcie drogowym. Wprawdzie będzie to podlegało każdorazowo indywidualnej ocenie czy taki warunek zachodzi, ale raczej wykazanie, zwłaszcza pierwszej przesłanki, nie będzie trudne. Praktycznie w większości przypadków podejmowanie innego zatrudnienia będzie wpływać na zdolności psychofizyczne pracownika.
Nowe uprawnienie jest fakultatywne dla pracodawców. Pracodawca może, ale nie musi wprowadzać zakazu. Niestety biorąc pod uwagę znaczny deficyt zawodowych kierowców na rynku istnieją obawy, że pracodawcy mogę nie chcieć z tego uprawnienia korzystać. Kierowca, który zostanie pozbawiony możliwości dodatkowego zarobkowania może oczekiwać podwyżki, która zrekompensuje utracony zarobek, albo też odejdzie do takiego pracodawcy, który nie zdecyduje się wprowadzić zakazu.
Uproszczenia odliczeń ZUS i PIT
Ustawa wprowadza również szereg innych zmian w przepisach, m.in. uproszcza obliczanie podstawy wymiaru składki na ubezpieczenie społeczne kierowców wykonujących międzynarodowe przewozy drogowe oraz obliczania zaliczki na ich podatek dochodowy. W miejsce zróżnicowanych stawek, które były uzależnione od państwa, w którym przebywał kierowca, po nowelizacji będą obowiązywać jednolite odliczenia za każdy dzień pobytu kierowcy zagranicą w kwotach 60 euro w przypadku ZUS i 20 euro w przypadku PIT.
Ponadto od podstawy wymiaru składek ZUS i PIT będzie możliwość odliczyć zwrot wypłaconych kierowcy kosztów:
a) noclegu, o którym mowa w art. 8 ust. 8 rozporządzenia (WE) nr 561/2006 wymienionego w art. 1 pkt 1a ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 r. o czasie pracy kierowców,
b) podróży do miejsca rozpoczęcia międzynarodowego przewozu drogowego środkami transportu innymi niż pojazd będący w dyspozycji pracodawcy lub podmiotu, na rzecz którego kierowca wykonuje międzynarodowy przewóz drogowy,
c) niezbędnych udokumentowanych wydatków określonych lub uznanych przez pracodawcę lub podmiot, na rzecz którego kierowca wykonuje międzynarodowy przewóz drogowy, odpowiednio do uzasadnionych potrzeb w wysokości nieprzekraczającej kwoty wydatków faktycznie poniesionych i udokumentowanych przez kierowcę,
d) korzystania z urządzeń sanitarnych, określonych na podstawie średnich nieudokumentowanych kosztów takich usług oferowanych w ogólnodostępnych miejscach obsługi podróżnych w państwach, w których kierowca wykonuje zadania służbowe.
Wynagrodzenie kierowców w dwóch ratach
Nowością jest to, że wynagrodzenie za pracę kierowcy wykonującego międzynarodowe przewozy drogowe, może być płatne w dwóch ratach tj. pierwsza rata (co najmniej minimalne lub przeciętne wynagrodzenie w zależności od poziomu zarobków kierowcy), z dołu, nie później jednak niż w ciągu pierwszych 10 dni następnego miesiąca; druga rata, z dołu, niezwłocznie po ustaleniu pełnej wysokości wynagrodzenia, nie później jednak niż do 21 dnia następnego miesiąca.
Ustawa czeka teraz na podpis Prezydenta i wejdzie w życie 14 dni po opublikowaniu w dzienniku ustaw.
Pobierz PDF: tutaj.