Cykl #ProcesoweWtorki: Dowody w sprawie o ustalenie istnienia stosunku pracy

19 sierpnia br. do wykazu prac legislacyjnych rządu trafił projekt ustawy o zmianie ustawy o Państwowej Inspekcji Pracy.

Zgodnie z jego założeniami, inspektorzy pracy mieliby zyskać uprawnienie do przekształcania umów cywilnoprawnych w umowy o pracę w drodze decyzji administracyjnych.

Jak obecnie wygląda postępowanie w sprawie ustalenia istnienia stosunku pracy?

! Jest możliwe wyłącznie przed Sądem.

Jakie dowody mają znaczenie?

Kluczowe znaczenie mają zeznania świadków – współpracowników, przełożonych, a czasem także klientów czy kontrahentów pracodawcy. Sąd analizuje także rzeczywisty zamiar stron.
Istotne są m.in. następujące okoliczności:

• Kto sprawował nadzór nad zleceniobiorcą?
• Czy praca była wykonywana osobiście, czy można było ją podzlecać innym?
• Czy były pracodawca zapewniał narzędzia pracy i materiały?
• Czy przysługiwał urlop i dni wolne w rozumieniu Kodeksu pracy?
• Jak wyglądał czas pracy i kto decydował o nim?
• Gdzie i jak praca była świadczona?
• Jak wyglądały wykonywane zadania w porównaniu do innych pracowników/współpracowników?

Poza zeznaniami świadków, istotne znaczenie mogą mieć również dowody z dokumentów – takie jak wewnętrzne regulacje, e-maile, wiadomości SMS czy notatki służbowe.

Warto pamiętać, że to na powodzie spoczywa ciężar dowodu – to on musi przekonać sąd, że charakter jego współpracy spełniał przesłanki typowe dla stosunku pracy.

Jeśli sąd stwierdzi, że między stronami istniał stosunek pracy, konsekwencje dla pracodawcy mogą być kosztowne. Będzie on zobowiązany do opłacenia pełnych składek ZUS – nie tylko swojej części, ale także tej, którą normalnie finansuje pracownik. Dotyczy to całego okresu, w którym stosunek pracy faktycznie trwał. Pracodawca będzie mógł następnie dochodzić od pracownika zwrotu ww. części składek na podstawie przepisów Kodeksu cywilnego.

Jesteśmy do dyspozycji. Zachęcamy do śledzenia kolejnych publikacji z cyklu #ProcesoweWtorki.