Przedstawiamy najważniejsze zmiany i projekty z zakresu prawa HR z listopada 2024 r. Wśród nich między innymi przedłużenie uprawnień pracowniczych w zw. z powodzią czy wakacje składkowe. Toczą się też ważne prace legislacyjne – nadchodzi wdrożenie dyrektywy o adekwatnym wynagrodzeniu i uzupełniający urlop macierzyński dla rodziców wcześniaków. – r. pr. Sandra Szybak-Bizacka oraz Katarzyna Stępień komentują dla Dziennika Gazety Prawnej.
Udostępnienie przez pracownika wewnętrznych dokumentów pracodawcy poza jego organizację lub gromadzenie ich dla własnych celów narusza podstawowy obowiązek pracownika dbałości o dobro zakładu pracy i ochrony mienia pracodawcy. Daje to podstawę do rozwiązania stosunku pracy bez wypowiedzenia z winy pracownika (art. 52 § 1 pkt 1 kodeksu pracy), nawet jeżeli informacje czy dokumenty zostają wyprowadzone wyłącznie na potrzeby wszczęcia postępowania sądowego przeciwko pracodawcy lub dokonania odpowiedniego zgłoszenia do innych organów państwowych. – Katarzyna Stępień komentuje dla Rzeczpospolitej.
Publikowane przez pracownika informacje w sieci, w tym niezwiązane z pracą, mogą mieć znaczenie w szczególności dla oceny jego kompetencji miękkich i wpływać na jego sytuację na rynku pracy. Z drugiej strony, mogą one stanowić podstawę negatywnych konsekwencji, jeśli naruszają obowiązki pracownicze. Nie ma przy tym znaczenia czy aktywność ta jest podejmowana w czasie pracy, czy też nie. Pojawiające się w praktyce pytania, czy pracodawcy mogą korzystać z tak pozyskanych informacji, nie są jednak uzasadnione. Nie sposób bowiem uznać, że pracodawcy nie mogą korzystać z publicznie dostępnych informacji. W szczególności, że informacje te mogą mieć znaczenie zarówno z perspektywy obowiązków spoczywających na pracodawcy, jak również godzić w jego reputację lub wskazywać na naruszenia przez pracownika jego obowiązków. – r. pr. Paweł Sych oraz apl. radc. Patryk Kozieł dla Magazynu HR na Szpilkach.
Wprowadzając wolną od pracy Wigilię, Sejm usunął regulację zakazującą sprzedaży w niedziele tylko przedsiębiorcom. Jeśli Senat jej nie przywróci, zmiana może spowodować zamieszanie na rynku. Nie wiadomo też, czy to tylko pomyłka, czy celowe działanie. – r. pr. Paweł Sych komentuje dla Dziennika Gazety Prawnej.
Zwolnienie z ubezpieczeń społecznych oznacza, że w jeden miesiąc w roku przedsiębiorca ma prawo wystąpić z wnioskiem o wakacje składkowe i przez miesiąc nie będzie musiał ich opłacać. Plusem takiego rozwiązania jest to, że składki za ten miesiąc zostaną opłacone z budżetu państwa, przy czym pokryty zostanie tylko koszt składki niepodwyższonej (60% średniego wynagrodzenia). W przypadku płatnika „Małego ZUS-u”, zostanie opłacona składka w wysokości 30% minimalnego wynagrodzenia. Warto również mieć na uwadze, że ZUS wydaje decyzję tylko w przypadku odmowy wniosku, w przypadku akceptacji przesyła informacje na portalu ZUS. – r. pr. Łukasz Chruściel w rozmowie z redaktorem Pawłem Blajerem dla BIZNES24.
Ustawa o sygnalistach ma chronić osoby, które zgłaszają poważne naruszenia np. korupcję zamówień publicznych czy kwestie ochrony środowiska. Przede wszystkim należy sobie uświadomić, do czego służy ta ustawa – ma chronić osoby, które nie mają osobistego interesu w danym zgłoszeniu, ale robią to dla interesu publicznego przez co same narażają się na działania odwetowe. Polska ustawa nie obejmuje zgłoszeń z zakresu prawa pracy, są ku temu uzasadnione powody. W prawie pracy osoba zgłaszająca mogłaby dokonać zgłoszenia we własnym interesie np. w sytuacji potencjalnego zwolnienia pracownik zgłasza naruszenie mobbingu, chcąc zyskać tym samym ochronę przed zwolnieniem. To nie oznacza, że pracownik nie jest chroniony przed np. mobbingiem – taką ochronę realizuje jednak inne instrumenty jak choćby procedury i komisje antymobbingowe – r. pr. Łukasz Chruściel w rozmowie z redaktorem Pawłem Blajerem dla BIZNES24.
Ustalenie procedury zgłoszeń wewnętrznych odbywa się po konsultacjach z zakładową organizacją związkową albo zakładowymi organizacjami związkowymi, albo przedstawicielami osób świadczących pracę – w zależności od sytuacji podmiotu prawnego. Konsultacje trwają co najmniej 5 dni, zaś procedura wchodzi w życie po upływie 7 dni od dnia podania jej do wiadomości osób wykonujących pracę. Żaden przepis ustawy o ochronie sygnalistów nie odnosi się do trybu zmian procedury zgłoszeń wewnętrznych, co oznacza, że każda jej zmiana wiązać się będzie z przeprowadzeniem wskazanego procesu ponownie – konieczne więc będą konsultacje oraz oczekiwanie na wejście w życie zmian. Co jednak w sytuacji, kiedy dochodzi do zmiany procedury w trakcie działań następczych lub już po dokonaniu zgłoszenia? Czy podmiot prawny może dowolnie zmieniać ją, nie zwracając uwagi na toczące się postępowania i wpływające zgłoszenia? – adw. Bartosz Tomanek oraz apl. radc. Mateusz Krajewski dla Dziennika Gazety Prawnej.
Pracownicy mają prawo do wyrażania swoich opinii, również tych negatywnych. Istnieje jednak różnica pomiędzy konstruktywną krytyką a hejtem, który jest mową nienawiści i ma na celu poniżenie drugiej osoby. Obecnie, aby pozwać autora wpisu internetowego, który naruszył dobra osobiste pracodawcy, trzeba podać jego dane. W tym zakresie szykują się zmiany w prawie, które ułatwią dochodzenie roszczeń m.in. przez wprowadzenie tzw. ślepych pozwów. – r. pr. Karolina Kanclerz oraz apl. adw. Klaudia Majkutewicz-Jędrzejak komentują dla Rzeczpospolitej.