Jak pomóc Ukrainie? – Powszechna mobilizacja na Ukrainie – czy pracownicy muszą wracać na Ukrainę, aby wstąpić do wojska?

W czwartek, 24 lutego 2022 r. władze Ukrainy ogłosiły powszechną mobilizację. Obywatele Ukrainy, którzy otrzymają wezwania, będą zobowiązani stawić się do służby pod rygorem odpowiedzialności karnej. Dotyczy to także obywateli Ukrainy mieszkających w Polsce.

Co istotne, dotyczy to tylko osób, które otrzymały pisemne wezwania do osobistego stawiennictwa w jednostce wojskowej. Po wydaniu ukazu Prezydenta Ukrainy ogłoszono, by nie czekać na wezwania z komisariatów wojskowych, tylko zgłaszać się samemu. Takie ogłoszenie jest jednak skierowane do ochotników i nie jest prawnie wiążące

Ukraiński poborowy musi stawić się we wskazanej w wezwaniu jednostce wojskowej jedynie wtedy, kiedy osobiście odbierze wezwanie i je podpisze. Doręczenie i podpis domownika cudzoziemca nie będą wystarczające.

Jeżeli poborowy po skutecznym doręczeniu wezwania nie stawi się w odpowiednim miejscu i czasie, grozi mu od 3 do 5 lat pozbawienia wolności (art. 366 ukraińskiego KK). Procedura pociągnięcia do odpowiedzialności jest dosyć skomplikowana i z wielu źródeł wynika, że prawdopodobnie nie będzie ona egzekwowana na masową skalę.

Mobilizacja nie tworzy żadnych prawnych obowiązków po stronie polskich firm zatrudniających obywateli Ukrainy. Pracodawcy mogą uzgodnić z pracownikami wyjeżdżającymi na Ukrainę rozwiązanie umowy o pracę z porozumieniem stron, urlop wypoczynkowy lub urlop bezpłatny, ewentualnie jednostronnie potraktować nieobecność pracownika jako usprawiedliwioną z zachowaniem lub bez zachowania prawa do wynagrodzenia.