Alert: Projekt nowelizacji przepisów kodeksu pracy dot. pracy zdalnej

Trwają prace nad projektem nowelizacji przepisów kodeksu pracy dot. pracy zdalnej. Poniżej przedstawiamy podsumowanie najważniejszych propozycji zmian.

1. Praca zdalna będzie mogła być wykonywana całkowicie lub częściowo (praca hybrydowa) w miejscu zamieszkania pracownika lub w innym miejscu ustalonym przez pracownika i pracodawcę.
2. Praca zdalna będzie mogła zostać wprowadzona przy zawieraniu umowy o pracę albo w trakcie zatrudnienia (w formie papierowej lub elektronicznej).
3. W niektórych sytuacjach praca zdalna będzie mogła być wykonywana również na polecenie pracodawcy. Może to nastąpić:

• w okresie obowiązywania stanu nadzwyczajnego, stanu zagrożenia epidemicznego albo stanu epidemii oraz w okresie 3 miesięcy po ich odwołaniu, lub
• gdy jest to niezbędne ze względu na obowiązek pracodawcy zapewnienia pracownikowi bezpiecznych i higienicznych warunków pracy

4. Zasady wykonywania pracy zdalnej będą musiały zostać określone w porozumieniu między pracodawcą i związkami zawodowymi. Jeżeli pracodawca nie jest objęty działalnością związkową, będzie musiał wprowadzić zasady wykonywania pracy zdalnej po konsultacji z przedstawicielami pracowników.
5. Jeżeli zasady, o których mowa w punkcie powyżej nie zostaną wprowadzone, praca zdalna na polecenie pracodawcy lub z inicjatywy pracownika będzie mogła być wykonywana na podstawie zasad określonych przez pracodawcę odpowiednio w poleceniu wykonywania pracy zdalnej albo w porozumieniu zawartym z pracownikiem.
6. Przewiduje się ograniczenie odpowiedzialności pracodawcy za bezpieczeństwo i higienę pracy w przypadku pracowników wykonujących pracę zdalnie. Pracodawca nie byłby odpowiedzialny m.in. za organizowanie stanowiska pracy zgodnie z przepisami i zasadami bezpieczeństwa i higieny pracy oraz dbanie o bezpieczny i higieniczny stan pomieszczeń pracy i wyposażenia technicznego.
7. Zgodnie z projektowanymi regulacjami pracodawca byłby zobowiązany:

• dostarczyć pracownikowi wykonującemu pracę zdalną materiały i narzędzia pracy niezbędne do wykonywania pracy zdalnej;
• ubezpieczyć narzędzia pracy niezbędne do wykonywania pracy zdalnej;
• pokryć koszty bezpośrednio związane z wykonywaniem pracy zdalnej, w tym koszty związane z instalacją, serwisem, eksploatacją i konserwacją narzędzi pracy niezbędnych do wykonywania pracy zdalnej, a także koszty energii elektrycznej oraz dostępu do łączy telekomunikacyjnych;
• zapewnić pracownikowi wykonującemu pracę zdalną pomoc techniczną i niezbędne szkolenia w zakresie obsługi narzędzi pracy niezbędnych do wykonywania pracy zdalnej.

8. Pracodawca, w porozumieniu z pracownikiem wykonującym pracę zdalną, będzie mógł określić zasady wykorzystywania przez tego pracownika materiałów i narzędzi pracy niezbędnych do wykonywania pracy zdalnej należących do pracownika. W takim przypadku pracownikowi wykonującemu pracę zdalną będzie przysługiwał ekwiwalent pieniężny w wysokości określonej w porozumieniu zawartym z pracownikiem. Ekwiwalent ten będzie mógł zostać zastąpiony ryczałtem, którego wysokość powinna odpowiadać przewidywanym kosztom ponoszonym przez pracownika w związku z pracą zdalną.
9. Dostarczenie przez pracodawcę materiałów i narzędzi pracy i niezbędnych do wykonywania pracy zdalnej oraz pokrycie kosztów bezpośrednio związanych z wykonywaniem pracy zdalnej przez pracownika, nie będzie stanowić przychodu w rozumieniu przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
10. W przypadku wykonywania pracy zdalnej wnioski pracownika, dla których przepisy kodeksu wymagają formy pisemnej, mogą być złożone w postaci papierowej lub elektronicznej.
11. Za zgodą pracownika pracodawca będzie mógł przeprowadzić kontrolę w miejscu wykonywania pracy zdalnej w godzinach pracy pracownika. Wykonywanie czynności kontrolnych nie będzie mogło jednak naruszać prywatności pracownika oraz jego domowników ani korzystać z pomieszczeń domowych, w sposób zgodny z ich przeznaczeniem.
12. Zgłoszenie przez pracownika wypadku przy pracy zdalnej będzie równoznaczne z wyrażeniem przez niego zgody na przeprowadzenie oględzin miejsca wypadku. Wówczas oględziny powinny zostać przeprowadzone niezwłoczne po zgłoszeniu wypadku przy pracy zdalnej w terminie uzgodnionym przez pracownika i pracodawcę.
13. Pracodawca, zanim dopuści pracownika do pracy zdalnej, będzie musiał sporządzić ocenę ryzyka zawodowego i na podstawie jej wyników opracować informację zawierającą zasady bezpiecznego i higienicznego wykonywania pracy zdalnej (uwzględniające w szczególności wpływ tej pracy na wzrok oraz układ mięśniowy i szkieletowy). Pracownik będzie musiał zadeklarować zapoznanie się z informacjami przed rozpoczęciem pracy zdalnej.
14. Pracownik, przed rozpoczęciem pracy zdalnej, będzie musiał złożyć w wersji papierowej lub elektronicznej oświadczenie zawierające potwierdzenie, że stanowisko, na którym będzie wykonywana praca zdalna zapewnia bezpieczne i higieniczne warunki pracy.
15. Nowe przepisy mają wejść w życie po upływie 3 miesięcy od dnia odwołania stanu epidemii ogłoszonego z powodu COVID-19, w przypadku odwołania tego stanu na całym obszarze RP, a w przypadku ogłoszenia stanu zagrożenia epidemicznego ogłoszonego z powodu COVID-19 – w przypadku odwołania tego stanu na całym obszarze RP.
16. Warunki stosowania telepracy określone w porozumieniu lub regulaminie będą mogły być stosowane nie dłużej niż do upływu 6 miesięcy od dnia wejścia w życie nowych przepisów. Powyższy termin znajdzie zastosowanie także w przypadku wykonywania pracy w formie telepracy na podstawie wniosku pracownika.