Zdrowe miejsce pracy: Przerwy w pracy – 15 min dla bezpieczeństwa (nowelizacja przepisów)

Przepisy kodeksu pracy przewidują szereg obowiązkowych przerw w pracy, dzięki którym pracownik ma się zregenerować, zjeść posiłek – aby później, wykonując pracę móc być na niej w pełni skupionym. Wykorzystywanie takich przerw jest niezwykle istotne z punktu widzenia BHP – chwila oddechu, zmiana pozycji ciała, możliwość posilenia się w dedykowanej na ten cel przestrzeni (a nie bezpośrednio przy stanowisku pracy) – pozwalają pracownikowi na krótki odpoczynek, który jest niezwykle istotny dla zachowania bezpieczeństwa w pracy (warto pamiętać, że pojęcie przerwy na odpoczynek należy odróżnić od pojęcia okresu odpoczynku).

Zgodnie z aktualnym brzmieniem art. 134 KP Jeżeli dobowy wymiar czasu pracy pracownika wynosi co najmniej 6 godzin, pracownik ma prawo do przerwy w pracy trwającej co najmniej 15 minut. Tę przerwę wlicza się do czasu pracy, co oznacza, że pracownik nabywa za ten czas prawo do wynagrodzenia. Choć z treści przepisu nie wynika kiedy dokładnie taka przerwa powinna być przez pracownika wykorzystana, to ze względu na jej cel – odpoczynek, regeneracja, czas na krótki posiłek – nie powinna ona przypadać na początku czy też pod koniec dnia pracy (pracodawca nie może godzić się na wykorzystywanie przerwy w taki sposób, że pracownik zaczyna pracę 15 minut później, lub wychodzi z niej 15 minut wcześniej).

Zbliżająca się nowelizacja kodeksu pracy wynikająca z konieczności wdrożenia unijnej dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/1152 z dnia 20 czerwca 2019 r. w sprawie przejrzystych i przewidywalnych warunków pracy w Unii Europejskiej dawać będzie pracownikom prawo do kolejnych przerw. Po wejściu w życie nowych przepisów obowiązujące będą następujące regulacje – jeżeli dobowy wymiar czasu pracy pracownika wynosi co najmniej 6 godzin – pracownik ma prawo do przerwy w pracy trwającej co najmniej 15 minut. Jeżeli dobowy wymiar czasu pracy pracownika jest dłuższy niż 9 godzin – pracownik ma prawo do dodatkowej przerwy w pracy trwającej co najmniej 15 minut; zaś jeżeli dobowy wymiar czasu pracy pracownika jest dłuższy niż 16 godzin – pracownik ma prawo do kolejnej przerwy w pracy trwającej co najmniej 15 minut. Oznacza to, że pracownicy pracujący w wydłużonym czasie pracy zagwarantowany będą mieli dodatkowy, krótki odpoczynek. W chwili obecnej zarówno osoby pracujące 6 godzin, jak i np. osoby zatrudnione w równoważnym czasie pracy, których dobowy wymiar czasu został przedłużony do 12 godzin – miały takie same uprawnienia w zakresie przerwy w pracy.

Pisząc o istotnych z punktu widzenia BHP krótkich przerwach w pracy nie sposób nie wspomnieć także o przewidzianej w art. 17 Ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnieniu osób niepełnosprawnych 15-minutowej przerwie przysługującej osobie niepełnosprawnej na gimnastykę usprawniającą lub wypoczynek. Warto podkreślić, że przerwa ta przysługuje niezależnie od innych przerw przewidzianych w przepisach prawa pracy, w tym w aktach wewnątrzzakładowych.

Jeśli chcieliby Państwo dowiedzieć się więcej na temat nadchodzących zmian w prawie pracy – zapraszamy do kontaktu.