Zdrowe miejsce pracy: Czy praca, która staje się nałogiem może być bezpieczna i higieniczna?

Osoby zaangażowane w pracę, skrupulatnie i skutecznie wykonujące swoje obowiązki to zwykle najbardziej pożądani pracownicy. Gdy jednak koncentracja na pracy przekracza przyjęte normy i prowadzi do naruszenia równowagi między życiem prywatnym a życiem zawodowym, wówczas może dochodzić nie tylko do problemów w życiu osobistym pracownika, naruszenia norm czasu pracy, ale także standardów BHP w miejscu pracy.

W dzisiejszym wpisie, chcemy skupić się na zagadnieniu, jak zapewnić przestrzeganie zasad BHP, w obliczu ryzyka występowania pracoholizmu w miejscu pracy.

Pracoholizm jest niczym innym jak uzależnieniem od wykonywanej pracy, prowadzącym do zaburzenia harmonii między życiem prywatnym a zawodowym oraz do utraty kontroli nad własnym zachowaniem na skutek wewnętrznego przymusu ciągłego wykonywania pracy. Bywa, że pracoholicy wykonują swoje obowiązki zawodowe z ponadprzeciętną skutecznością, nie można jednak zapominać, że osoby, u których praca wypiera inne aspekty życia często borykają się z:

• życiem w nieustannym pośpiechu i stresie;
• brakiem umiejętności odpoczynku;
• poczuciem winy w sytuacji braku pracy;
• przedkładaniem spraw zawodowych nad inne sfery życia;
• bezustannym myśleniem o pracy;
• bezsennością;
• lekceważeniem oznak zmęczenia organizmu;
• zaburzeniem regularności spożywania posiłków.

Pracoholizm rodzi poważne zagrożenia zarówno dla zdrowia fizycznego, jak i psychicznego pracownika. Przeciążenie pracą może prowadzić z jednej strony do chorób serca i innych schorzeń, z drugiej natomiast – do pojawienia się stanów lękowych, agresji, silnych problemów z koncentracją, a także do utraty umiejętności pracy w grupie. Jak każdy nałóg, może być szkodliwy dla zdrowia i to nie tylko dla osoby, która go doświadcza, ale także dla jej współpracowników. Osoby, w sposób chorobliwy oddane pracy, mogą budować atmosferę niezdrowej rywalizacji, zastraszenia czy wręcz agresji wśród współpracowników, oczekiwać od innych (tak jak od siebie) nieustannej dyspozycyjności i zaangażowania w pracę, wykraczającego ponad przyjęte normy. Taka postawa, czasem nawet tylko jednego pracownika, może burzyć zbudowany przez pracodawcę stan BHP od środka – pracodawca musi więc zachować czujność, aby nie dopuścić do sytuacji, w której warunki pracy staną się szkodliwe dla zdrowia pracowników.

Przykładowe działania minimalizujące ryzyko wystąpienia pracoholizmu u pracowników i naruszania bezpiecznych i higienicznych warunków pracy to:

• zapewnienie równomiernej delegacji obowiązków między pracownikami, tak aby zapobiegać sytuacjom, w którym jedni pracownicy są przeciążeni pracą i regularnie zostają po godzinach, z kolei drudzy doświadczają dłuższych okresów przestoju;
• zadbanie o atmosferę pracy, w której pracownicy nie czują potrzeby rywalizacji o to, kto zostaje dłużej po godzinach lub wysyła maile w późniejszych godzinach wieczornych – chodzi zatem o stworzenie warunków, w których pracownicy nie odczuwają, że ich obecność w pracy ponad ustalone normy jest wymagana, m.in. ograniczenie wysyłania maili do pracowników w godzinach wieczornych;
• organizowanie szkoleń prewencyjnych z zakresu radzenia sobie ze stresem w pracy, technik relaksacyjnych, umiejętności godzenia życia zawodowego z życiem prywatnym a także przybliżenie pracownikom tematu wypalenia zawodowego;
• zadbanie o otwartą komunikację w zespole tak, aby pracownicy mogli dzielić się swoimi wrażeniami, zgłaszać dostrzeżone nieprawidłowości, przekazywać między sobą obowiązki w razie zbyt dużego obciążenia pracą, itp.

Chętnie omówimy z Państwem aspekty prawne konieczne do stworzenia zdrowego miejsca pracy – zachęcamy do kontaktu.